Werknemer weigert vaccinatie
Werkgever in onderhavige kwestie heeft een werkneemster, een administratief medewerkster, verzocht zich te laten vaccineren. Indien zij zich niet zou laten vaccineren, zou ontslag volgen. Omdat de werkneemster zich niet wilde laten vaccineren, heeft de werkgever haar op staande voet ontslagen.
Vaccinatieplicht?
In deze zaak gaat het in de kern om de vraag of een werkgever zijn werknemer direct of indirect kan verplichten zich te laten vaccineren tegen Covid-19. In het verlengde daarvan ligt de vraag voor of de weigering van een werknemer om dit te doen een dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert.
Het gerecht in eerste aanleg van Curaçao stelde het volgende voorop. Een algemene vaccinatieplicht bestaat niet en dergelijke verplichtingen passen evenmin binnen de arbeidsverhouding. Vaccineren raakt immers het grondrecht van burgers op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam (art. 11 Gw) en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (art. 19 Gw). Werkgevers moeten deze grondrechten van hun werknemers respecteren. Een inbreuk hierop kan onder omstandigheden gerechtvaardigd zijn. Daarbij is van belang dat de handeling die inbreuk maakt een legitiem doel dient en/of de handeling een geschikt middel is om dat doel te bereiken (noodzakelijkheid). Daarnaast moet beoordeeld worden of de inbreuk evenredig is in verhouding tot het belang van de werkgever bij het bereiken van het beoogde doel (proportionaliteit) en moet het doel niet ook op een minder ingrijpende wijze kunnen worden bereikt (subsidiariteit).
Een werkgever heeft de wettelijke plicht zijn werknemers en derden op de werkplek zo veel mogelijk te beschermen tegen een Covid-19 besmetting. Deze verantwoordelijkheid kan meewegen bij de beoordeling of sprake is van een legitiem doel om inbreuk te maken op de grondrechten van werknemers.
In onderhavige kwestie is sprake van een indirecte verplichting tot vaccineren omdat de keuzevrijheid van werkneemster wordt ingeperkt. Immers, bij een weigering tot vaccineren volgt ontslag. Dit levert een inbreuk op de grondrechten van werkneemster op. Naar het oordeel van het gerecht is niet gebleken van omstandigheden die maken dat de inbreuk gerechtvaardigd is. In casu was het blootstellingsrisico op het kantoor beperkt, zowel in tijd als in het aantal personen. Daarnaast bleek dat de werkzaamheden van werkneemster grotendeels beperkt waren tot het verwerken van gegevens achter de computer en dat het bezoek door derden aan het kantoor minimaal was. Het gerecht oordeelde dat deze bedrijfsvoering en wijze van werken in het onderhavige geval geen legitiem doel oplevert om inbreuk te maken op de grondrechten van werkneemster. Met werkneemster was ook geen overleg gevoerd noch is samen gekeken naar mogelijkheden om bij voortzetting van de werkzaamheden het besmettingsrisico te beperken. Dat overleg had temeer voor de hand gelegen, aldus het gerecht, omdat gebleken was dat de huurovereenkomst van het kantoor van werkgever was beëindigd en zij haar bedrijfsvoering vanuit de privéwoning in andere vorm voort wilde gaan zetten. Door dit overleg achterwege te laten, kan niet beoordeeld worden of het doel niet ook op een minder ingrijpende wijze had kunnen worden bereikt.
Weigering tot vaccineren rechtsgeldige reden voor ontslag op staande voet?
Aanvullend geldt dat ontslag op staande voet als een ultimum remedium moet worden beschouwd. Zonder wettelijke vaccinatieplicht kan de weigering tot vaccineren daar niet onder worden geschaard. Dit betreft een dermate grote inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de werknemer dat in de regel niet gezegd kan worden, bijzondere omstandigheden daargelaten, dat een dergelijke weigering tot een dringende reden leidt. Zeker niet gezien de omstandigheden van het geval in onderhavige kwestie.
Wel is voldoende aannemelijk geworden dat sprake is van een verandering in de omstandigheden die tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst dient te leiden. Het gerecht heeft de arbeidsovereenkomst derhalve, op verzoek van werkgever, ontbonden.
Zie de navolgende link voor de gehele uitspraak: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:OGEAC:2021:132
Slot
Deze uitspraak bevestigt de lijn dat een werkgever werknemers niet kan verplichten tot vaccinatie.
Heeft u een vraag over ontslag of heeft u een andere arbeidsrechtelijke vraag? Neem gerust contact met ons op via 040 – 400 28 28 / 06 – 46 00 89 98 / kim@trustadvocaten.nl
