Hoofdlijnen sociaal akkoord
Werkgevers- en werknemersverenigingen (sociale partners) hebben op hoofdlijnen een akkoord gesloten over de hervorming van de arbeidsmarkt en de regulering van werk. Het akkoord is onderdeel van een advies dat is opgesteld in de Sociaal Economische Raad (SER). De top van de sociale partners is akkoord. De achterban moet nog instemmen.
Het principeakkoord volgt op het advies van de commissie Borstlap over de hervorming van alle regels rondom werk. De commissie Borstlap deed voorstellen om een einde te maken aan de tweedeling tussen ‘flex’ en ‘vast’ op de arbeidsmarkt. De sociale partners willen met hun akkoord zoveel mogelijk invloed uitoefenen op de hiervoor bedoelde hervorming en willen dat niet overlaten aan de grillen van politieke partijen tijdens de formatie.
Net zoals de commissie Borstlap zien de sociale partners 3 soorten werkenden: werknemers in loondienst, zelfstandigen en uitzendkrachten.
Uitzendwerk
Uitzendwerk blijft alleen bestaan voor vervanging van zieke werknemers en voor piekproductie en mag maximaal 3 jaar duren. Het uitzendbeding, waardoor uitzendkrachten van de ene op de andere dag hun baan kunnen verliezen, wordt verkort van 1,5 jaar naar 12 maanden. Daarna geldt een opzegtermijn.
Flexwerk
Werk op oproepbasis wordt sterk beperkt. Er mogen 3 tijdelijke contracten worden aangegaan voor maximaal 3 jaar. Permanente tijdelijkheid bij dezelfde werkgever is niet meer mogelijk omdat de onderbrekingstermijn wettelijk zal komen te vervallen. Oproep-(waaronder nuluren)contracten verdwijnen en worden vervangen door basiscontracten met ten minste een kwartaalurennorm waardoor het loon van werknemers voorspelbaar is. De onderneming mag wel eenzijdig de arbeidsduur (tijdelijk) voor alle werknemers met maximaal 20% verlagen bij bedrijfseconomische omstandigheden die anders tot ontslag zouden hebben geleid. De werkgever kan dit eenzijdig besluiten indien het loon volledig wordt doorbetaald. Voor 75% van de loonkosten over de verlaagde arbeidsduur is de werkgever verzekerd door een compensatieregeling vanuit het rijk, die ingaat bij aanvraag en achteraf wordt getoetst op juist gebruik. De regeling gaat niet ten koste van opgebouwde WW-rechten.
Zelfstandigen
Zelfstandigen die voor bedrijven werken, moeten minimaal € 35 bruto per uur verdienen om voor de gunstige belastingtarieven in aanmerking te komen. Geldt een lager uurtarief, dan moet de werkende door het bedrijf in loondienst genomen worden. Als de werkgever of opdrachtgever dat niet wil, dan moet die beargumenteren bij de Belastingdienst waarom geen sprake is van loondienst. Er zal voorts sprake zijn van een rechtsvermoeden van werknemerschap bij een tarief onder het maximumdagloon (€ 30 a 35 per uur). Als de werkende meent dat hij/zij werknemer is, zal het aan de opdrachtgever zijn om voor de rechter te bewijzen dat dit niet het geval is. Zelfstandigen worden voorts verplicht zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid.
Loonbetaling bij ziekte en re-integratie
Verder gaat volgens het conceptakkoord de loondoorbetaling bij ziekte op de schop. Nu zijn werkgevers en werknemers 2 jaar lang gezamenlijk verantwoordelijk voor de re-integratie. Volgens het principeakkoord moet na 1 jaar ziekte een medisch oordeel komen waarin wordt bepaald of een werknemer naar zijn werk kan terugkeren. Zo niet, dan gaat het UWV of de verzekeraar van het bedrijf aan de slag om ander werk te vinden. Is na 2 jaar nog geen werk gevonden, dan volgt de keuring voor de arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Zie: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nieuw-akkoord-van-vakbeweging-en-werkgevers-moet-flexwerk-beperken~b922824e/ en https://www.ser.nl/-/media/ser/downloads/adviezen/2021/sociaal-economisch-beleid-2021-2025.pdf
