Ontslag op staande voet uiterste middel
Ontslag op staande voet is een uiterste middel. De werknemer kan hiermee zijn ontslagbescherming verliezen en mogelijk zijn uitkeringsrechten. De wetgever stelt daarom strenge eisen aan een rechtsgeldig ontslag op staande voet. In artikel 7:677 BW is het juridisch kader van het ontslag op staande voet opgenomen.
Eisen ontslag op staande voet
- Het ontslag moet onverwijld gegeven zijn;
- Er moet sprake zijn van een dringende reden;
- Die ook onverwijld moet zijn medegedeeld.
Onverwijld?
Dit houdt in dat de partij die ontslag op staande voet wil verlenen, enig, maar niet veel respijt heeft voordat daadwerkelijk tot ontslag wordt overgegaan. Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat de aangevoerde reden voor de betreffende partij zo ernstig is dat hij de arbeidsovereenkomst geen dag langer wil laten bestaan. Bepalend is het tijdstip waarop de dringende reden bekend wordt bij degene die bevoegd is tot ontslag. Van de werkgever wordt wel verwacht dat hij, voordat tot ontslag wordt overgegaan, de werknemer de kans geeft zijn visie op de situatie te geven. Mits voortvarend wordt gehandeld, is er gelegenheid voor onderzoek, het horen van de werknemer, voor intern overleg en (juridisch) advies.
Dringende reden
Er is niet zomaar sprake van een dringende reden. Het moet gaan om daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer zelf die tot gevolg hebben dat de arbeidsovereenkomst geen dag langer meer kan voortduren (zie artikel 7:678 BW). De vraag is niet of ontslag gerechtvaardigd is, maar of met een andere manier van ontslag of minder vergaande maatregel (zoals een waarschuwing) kon worden volstaan. Volgens de Hoge Raad moeten alle omstandigheden van het geval in onderling verband worden beoordeeld, waaronder:
- de aard en de ernst van hetgeen de werkgever als dringend aanmerkt;
- de aard van de arbeidsovereenkomst;
- de duur van de arbeidsovereenkomst en het functioneren gedurende deze tijd;
- persoonlijke omstandigheden (bijv. privé situatie, leeftijd, gevolgen ontslag op staande voet)
Eerdere gedragingen tellen ook mee. Met latere gedragingen mag geen rekening worden gehouden.
Veelvoorkomende dringende redenen zijn bijv. diefstal, fraude, vaak te laat komen, werkweigering. Let wel op. Iedere situatie is anders en dient afzonderlijk te worden beoordeeld waarbij alle omstandigheden meetellen. Het komt vaak neer op een belangenafweging tussen de persoonlijke omstandigheden van de werknemer versus de door de werkgever aangevoerde aard en ernst van de dringende reden.
Onverwijlde mededeling
Onverwijlde mededeling betekent dat een korte tijd tussen de opzegging (ontslag op staande voet) en de mededeling is toegestaan. De mededeling moet de werknemer in staat stellen zijn standpunt met betrekking tot het ontslag te bepalen. De formulering van de ontslaggrond is van groot belang. Hiermee wordt namelijk de omvang van een eventueel geschil m.b.t. het ontslag op staande voet bij de rechter bepaald. De bij het ontslag gegeven reden kan later niet worden gewijzigd of aangevuld.
Bewijs
De partij die de arbeidsovereenkomst wegens een dringende reden heeft opgezegd, dient de aanwezigheid van de dringende reden, de onverwijldheid van de opzegging en de onverwijlde mededeling te bewijzen.
